Terug naar de homepagina
TANDBEDERF
In dit artikel vind je antwoorden op de vragen;
- Wat is tandglazuur
- Wat is dentine
- Wat is pulpa
- Wat is tandplak
- Hoe ontstaat tandbederf
- Waarom kan tandbederf optreden
- Fasen in tandbederf
- Wat is tandplak
- Wat is een biofilm
- Wat zijn de tekenen van tandbederf
- Tandbederf bij peuters en kinderen
- Tandbederf door medicijnen
- Tandbederf door zwangerschap?
- Tandbederf tijdens de overgang?
- Wat kan ik doen als ik een gaatje heb
- Wat kan je doen om tandbederf te voorkomen
- Tandbederf en voeding
Wat is tandglazuur? Tandglazuur is de harde glimmende beschermlaag van tanden en kiezen. Onder het laagje tandglazuur zit dentine, dat is het zachtere en gevoelige gedeelte van de tand of kies. Wanneer het tandglazuur en vervolgens de dentine wordt aangetast ontstaat er een gaatje in tand of kies, ook wel cariës genoemd. Vooral op plekken waar tanden en kiezen dicht op elkaar staan kunnen gaatjes ontstaan. Na het tandglazuur en de dentine kom je bij het levend weefsel dat bestaat uit bindweefsel, bloedvaten en zenuwen, dit weefsel heet pulpa. Tandbederf kan een oorzaak zijn van pulpitis, een ontsteking van het levende weefsel wat zeer gevoelig en pijnlijk kan zijn.
Hoe ontstaat tandbederf
Door de dag heen ontstaat er een dun laagje tandplak op het gebit door een samenspel van eten, drinken en speeksel. Tandplak is een biofilm waarin bacteriën leven. Naast goede bacteriën leven er ook slechte bacteriën die zuren maken. Die zuren lossen langzaam het glazuur op en zo kunnen gaatjes ontstaan. Tandplak wordt na 24 tot 48 uur tandsteen, dat is dus al snel. Tandplak kan je zelf makkelijk wegpoetsen. Tandsteen kan je zelf niet goed verwijderen en moet daarom door een mondhygiënist of tandarts worden gedaan.
Wanneer tandplak niet goed wordt weggepoetst kunnen er dus gaatjes ontstaan. Op plekken waar de tanden en kiezen dicht op elkaar staan is het moeilijker schoonmaken, ook tussen tanden en kiezen moet je dagelijks reinigen, dat heet interdentaal reinigen. Gaatjes (cariës) kunnen, wanneer ze niet tijdig ontdekt en behandeld worden, uiteindelijk leiden tot het verlies van tanden en kiezen.
Suikerhoudende en zure dranken en voeding stimuleren het onttrekken onder andere het calcium uit tanden en kiezen en bevordert hierdoor het tandbederf. Dat proces heet demineralisatie. Extra risico's op tandbederf kunnen zijn bepaald medicijngebruik, zwangerschap, hormoonwisselingen zoals bij de overgang, chronische ziekten waarbij een droge mond een gevolg kan zijn.
Peuter en kind met tandbederf
In bewerking.....
Hoe herken je tandbederf
- Gevoelige tanden bij koud eten en drinken zoals bij het eten van een ijsje.
- Verkleuringen op tanden en kiezen.
- Gaatjes in tanden en kiezen.
- Kiespijn en tandpijn als de gaatjes groter zijn geworden en pijnklachten veroorzaken.
- Snel bloedend tandvlees wanneer er tandvleesontsteking is ontstaan.
- Minder frisse mondgeur of adem
- Minder frisse smaak in de mond.
- Heftige kiespijnen wanneer het bederf verder gaat tot in de wortel en zenuwen aantast. Ook een abces in de mond kan een gevolg zijn.
De 4 fases in tandbederf
- Fase 1: Het tandglazuur (harde buitenste laag van de tand of kies) is aangetast. Deze fase geeft nog geen klachten en is alleen te ontdekken bij de (half) jaarlijkse controle door de tandarts of mondhygiënist. Het wordt wel een oppervlakkig of beginnend gaatje genoemd. Deze aantasting kan op natuurlijke wijze helen bij de juiste mondhygiëne en voedingskeuze, dit heet remineralisatie, waarover later meer.
- Fase 2: Onder het tandglazuur zit de dentine (het zachtere gedeelte van de tand of kies), als deze is aangetast geeft dit irritatie of pijnklachten. Behandeling is noodzakelijk om fase 3 en 4 te voorkomen!
- Fase 3: Deze fase gaat weer een stap verder; de pulpa is aangetast. In de pulpla bevinden zich de bloedvaten en zenuwen, dit is het zeer gevoelige gedeelte van de tand of kies. Deze fase veroorzaakt erge tand- en kiespijn.
- Fase 4: In deze fase is het omliggende weefsel (bot, tandvlees en steunweefsel) van de betreffende tand of kies inmiddels ook aangetast en veroorzaakt ernstige kiespijn. Er kan een abces ontstaan. In deze fase kan de tand of kies uitvallen.
Wat je kan doen
...Remineralisatie; herstel van een gaatje zonder boren
Je hebt het al een paar keer gelezen; met goede mondhygiëne, stoppen met roken en gezonde voeding kan je veel bereiken voor je mondgezondheid. Wanneer tijdens een controle een beginnend gaatje wordt ontdekt kan je met extra goede mondverzorging en de juiste voedingskeuze het gaatje herstellen! Het zelfherstellende vermogen van het lichaam is groot maar dan moet je het lichaam wel helpen door het te geven wat het nodig heeft om goed te kunnen functioneren.
Zie ook het artikel van een bevriende partner en sponsor van het platform.
